مقایسه ی دوربینهای دوچشمی 70*15 و 80*20

کمتر کسی فکر می کرد با وارد شدن تلسکوپ های بسیار با کیفیت برای منجمان آماتور باز هم دوربین های دوچشمی طرفداران زیادی داشته باشند. امروزه پیشرفته ترین تلسکوپ ها از نظر اپتیکی در اختیار آماتور ها قرار دارد و همچنین گشودگی دهانه ی تلسکوپ ها بسیار بالا تر رفته است اما هنوز دوربین های دوچشمی به دلیل برخی مزایا نسبت به تلسکوپ مورد استفاده ی آماتور های قرار می گیرد.

در این مقاله سعی می کنیم به مقایسه دو عدد از بهترین و پر طرفدار ترین دوربین های دوچشمی ایران بپردازیم.

این دو دوربین تحت عنوان های مختلفی تولید می شوند ولی از نظر اپتیکی هیچ تفاوتی با هم ندارند و همه تولید چین هستند و فقط درج شدن نام یک برند معتبر بر روی دوربین باعث افزایش قیمت بعضی از مدل ها شده است. پس بهتر است ارزان ترین را انتخاب کنیم.

اما این دو دوربین در سالیان اخیر مشتریان زیادی را در ایران داشته است. این دو دوربین کیفیت اپتیکی بسیار خوبی دارند هر دو برای رصد آسمان مناسب هستند. اما بی شک تفاوت های مهمی نیز با هم دارند:

1.گشودگی دهانه:گشودگی دهانه ی دوربین دوچشمی 80*20 فقط یک سانتی متر از 70*15 بیشتر است. در نگاه اول شاید عدد قابل توجهی به شمار نیاید ولی در تست این دو دوربین در یک شب و زیر یک آسمان تفاوت چشمگیری مشاهده شد. می توان گفت دوربین 80*20 حدود 0.5 تا 0.7 قدر از 70*15 قوی تر است. کهکشان هایی چون ngc1023 که در 70*15 بسیار سخت قابل مشاهده هستند در 80*20 راحت تر به دام می افتند. در رصد برخی از کهکشان های خوشه ی کهکشانی کوره نیز برتری 80*20 نمایان می شد.

2.بزرگنمایی: شاید یکی از برترین ویژگی های 80*20 نسبت به 70*15 افزایش بزرگنمایی باشد.افزایش 5 مرتبه ای بزرگنمایی در این دوچشمی کار رصد گران را بسیار راحت تر کرده است. رصد کهکشان هایی که از لبه دیده می شوند ( مثل  ngc5907) و سحابی های سیاره نما بسیار آسان تر در 80*20 صورت می گیرد. به خصوص تشخیص کهکشان های خطی در 70*15 که کاری بس دشوار و عجیب است! در بزرگنمایی کم این دوربین تشخیص یک خط باریک یا اندازه ی چند دقیقه ی قوسی در میدان دید حدود 4.5 درجه ای واقعا دشوار است.

وزن: شاید بتوان گفت در این مورد 70*15 برتری قابل توجهی نسبت به 70*15 دارد.وزن کم این دوربین باعث شده حتی بتوان با دست به رصد پرداخت اما برای رصد کردن با 80*20 حتما باید از سه پایه ی محکم استفاده کرد.البته برای رصد های جدی و دقیق با 70*15 هم حتما باید از سه پایه ی محکم و خوب استفاده کرد.

استحکام: در دوربین 80*20 میله ای قرار دارد که استحکام دوربین را بسیار افزایش می دهد.این میله ی فلزی در دوربین 70*15 به کار نرفته است و این دوربین شاید با یک ضربه ی کوچک نیز همخطی خود را از دست بدهد. همچنین با وجود این میله دوربین 80*20 به رابط سه پایه نیز احتیاجی ندارد در صورتی که برای قرار دادن 70*15 روی سه پایه حتما باید از رابط L استفاده کرد.

قطر مردمک خروجی: همانطور که می دانید مردمک چشم انسان در شرایط نوری متفاوت گشودگی متفاوتی دارد و در شب های رصدی که تقریبا همه جا تاریک است به باز ترین حد خود می رسد. اما قطر مردمک خروجی (قطر پرتو نوری که از چشمی خارج می شود) در یک دوربین ثابت است و تغییر نمی کند. پس هر چه این عدد بزرگ تر باشد بهتر است. این عدد از تقسیم قطر عدسی شیئی به میلی متر بر بزرگنمایی بدست می آید. این عدد برای 80*20 ، 4 میلی متر و برای 70*15 ، نزدیک به 5 میلی متر می باشد. در این مورد دوربین دوچشمی 70*15 چنددهم میلی متر نسبت به 80*15 برتری دارد.

قیمت: قیمت دوربین 80*20 در مقایسه با ارزشی که دارد بسیار مناسب است و می توان گفت که از این نظر، این دوربین با صرفه ترین دوربین دوچشمی در بازار ایران است.

***

این مقاله حاصل تجربه ی شخصی بنده در کار با این دو دوربین است. البته این دوربین ها برای رصدگران با بودجه ی کم مناسب هستند و رصدگرانی که بودجه ی کافی برای خرید ابزار دارند اگر قصد خرید دوچشمی را داشته باشند دوچشمی 100*25 بسیار بهتر و پر قدرت تر است. در پایان این نکته را هم اضافه کنم که کسانی که قصد شرکت در ماراتن های رصدی را دارند بهتر است از بین این دو دوربین حتما دوچشمی 80*20 را تهیه نمایند. البته اگر قصد برنده شدن دارند!

آسمان شب هایتان پر ستاره

وحید عسگری

 

منبع: مجله ی نجوم شماره ی 177